Συμβιβασμός
Με εκτενές άρθρο του στην ιστοσελίδα Project Syndicate,
ο αρχιτέκτονας του «Δόγματος του Σοκ» Τζέφρι Σακς καλεί τη Γερμανίδα
καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης για το
ελληνικό ζήτημα, προωθώντας μια πρόταση για απομείωση του ελληνικού
χρέους, με αντάλλαγμα μια σειρά μεταρρυθμίσεων από την πλευρά της
Αθήνας.
Αναλυτικά, ο Τζέφρι Σακς γράφει στο άρθρο του:
«Οι κρίσεις χρέους, όπως αυτή στην Ελλάδα, μπορούν να επιλυθούν μόνο μέσω τολμηρών βημάτων τόσο από την πλευρά του οφειλέτη όσο και από του πιστωτή. Ο οφειλέτης χρειάζεται μια νέα αρχή, μέσα από μια διαγραφή χρέους, ενώ ο πιστωτής πρέπει να βρει ένα τρόπο να παρέχει μια διαγραφή παρά να τηρεί αρνητική στάση απέναντι του.
Για να επιτευχθεί μια συμφωνία πρέπει οι δύο πλευρές να διευθετήσουν τις ανάγκες τους. Σοβαρές μεταρρυθμίσεις και βαθιά ανακούφιση του χρέους θα πρέπει να συμβαδίζουν. Αυτός είναι ο λόγος που η Ελλάδα και η Γερμανία, ο μεγαλύτερος πιστωτής της, χρειάζονται ένα νέο modus vivendi, ένα νέο τρόπος ζωής, επικοινωνίας για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Κατ' αρχάς, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι σαφής σχετικά με την ανάγκη για επείγουσες οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Η οικονομία της χώρας δεν έχει απλώς καταρρεύσει, είναι δομικά ετοιμοθάνατη. Οι ρίζες των προβλημάτων στην Ελλάδα εκτείνονται πολύ πιο βαθιά από τη λιτότητα των τελευταίων ετών.
Το 2013, για παράδειγμα, οι εφευρέτες που κατοικούν στη Γερμανία κατέθεσαν περί τις 917 αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας για κάθε ένα εκατομμύριο κατοίκων. Αντίθετα στην Ελλάδα, κατατέθηκαν μόλις 69 αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας για κάθε εκατομμύριο κατοίκων.
Εάν η Ελλάδα θέλει την ευημερία που σχετίζεται με μια τεχνολογικά προηγμένη οικονομία του 21ου αιώνα, θα πρέπει να το κερδίσει, από την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων που να είναι ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές, όπως κάνει η Γερμανία. Κάτι τέτοιο είναι πιθανό να αποτελέσει μια πρόκληση γενεών.
Από την πλευρά της, η Γερμανία πρέπει να αναγνωρίσει το μέγεθος της κατάρρευσης στην Ελλάδα. Η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά περίπου 25% από το 2009, η ανεργία ανέρχεται στο 27%, με την ανεργία των νέων σε σχεδόν 50%. Όταν η Γερμανία αντιμετώπιζε συγκρίσιμες συνθήκες στις αρχές του 1930, οι πιστωτές της ανασήκωσαν τους ώμους, και η αστάθεια που προέκυψε, επέτρεψε την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως, το χρέος της Γερμανίας μειώθηκε, επιτρέποντας την ανοικοδόμησή της. Δεδομένης αυτής της εμπειρίας, θα πρέπει να κατανοήσουν τη σημασία της μειώσεις του χρέους μιας χώρας, όταν το βάρος της εξυπηρέτησης καθίσταται μη βιώσιμο.
Η υπόθεση για να προσφέρουν μια χώρα μια νέα οικονομική έναρξη είναι τόσο οικονομικά όσο και ηθικά απαραίτητη. Αυτό καθιστά δύσκολο για πολλούς τραπεζίτες να κατανοήσουν, καθώς ο κλάδος τους δεν γνωρίζει την ηθική - μόνο την κατώτατη γραμμή. Οι πολιτικοί, πάρα πολύ, τείνουν να έχουν ηθική πυξίδα που διαμορφώνεται μόνο όταν ξεκινήσει το κυνήγι για ψήφους. Η εξεύρεση αποτελεσματικών και ηθικών λύσεων απαιτεί πραγματική πολιτική ικανότητα - πολύ σπάνια κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχουν τώρα την ευκαιρία να ανέλθουν στο ύψος των περιστάσεων ως ευρωπαίοι πολιτικοί. Από την εκλογή Τσίπρα τον Ιανουάριο, οι Γερμανοί αξιωματούχοι έχουν μόλις και μετά βίας μπορέσει να αναχαιτίσουν την οργή τους, ότι μια αριστερή πτέρυγα, μια τυχάρπαστη κυβέρνηση μιας μικροσκοπικής, χρεοκοπημένης χώρας δεν θα τολμούσε να αμφισβητήσει μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, για παράδειγμα, έχει επανειλημμένα προσπαθήσει να προκαλέσει την Ελλάδα σε έξοδο από την ευρωζώνη.
Η απάντηση του Τσίπρα σε αυτές τις προκλήσεις υπήρξε σαφής και συνεπής: η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη, και ότι χρειάζεται ένα καινούριο οικονομικό ξεκίνημα για να το πράξει. Στις 5 Ιουλίου, οι Έλληνες υποστήριξαν το νεαρό, χαρισματικό ηγέτη τους με ένα αποφασιστικό «όχι» στις παράλογες απαιτήσεις των δανειστών της χώρας τους. Η απόφασή τους θα αναγνωριστεί ως μια νίκη για την Ευρώπη».
«Οι κρίσεις χρέους, όπως αυτή στην Ελλάδα, μπορούν να επιλυθούν μόνο μέσω τολμηρών βημάτων τόσο από την πλευρά του οφειλέτη όσο και από του πιστωτή. Ο οφειλέτης χρειάζεται μια νέα αρχή, μέσα από μια διαγραφή χρέους, ενώ ο πιστωτής πρέπει να βρει ένα τρόπο να παρέχει μια διαγραφή παρά να τηρεί αρνητική στάση απέναντι του.
Για να επιτευχθεί μια συμφωνία πρέπει οι δύο πλευρές να διευθετήσουν τις ανάγκες τους. Σοβαρές μεταρρυθμίσεις και βαθιά ανακούφιση του χρέους θα πρέπει να συμβαδίζουν. Αυτός είναι ο λόγος που η Ελλάδα και η Γερμανία, ο μεγαλύτερος πιστωτής της, χρειάζονται ένα νέο modus vivendi, ένα νέο τρόπος ζωής, επικοινωνίας για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Κατ' αρχάς, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι σαφής σχετικά με την ανάγκη για επείγουσες οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Η οικονομία της χώρας δεν έχει απλώς καταρρεύσει, είναι δομικά ετοιμοθάνατη. Οι ρίζες των προβλημάτων στην Ελλάδα εκτείνονται πολύ πιο βαθιά από τη λιτότητα των τελευταίων ετών.
Το 2013, για παράδειγμα, οι εφευρέτες που κατοικούν στη Γερμανία κατέθεσαν περί τις 917 αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας για κάθε ένα εκατομμύριο κατοίκων. Αντίθετα στην Ελλάδα, κατατέθηκαν μόλις 69 αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας για κάθε εκατομμύριο κατοίκων.
Εάν η Ελλάδα θέλει την ευημερία που σχετίζεται με μια τεχνολογικά προηγμένη οικονομία του 21ου αιώνα, θα πρέπει να το κερδίσει, από την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων που να είναι ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές, όπως κάνει η Γερμανία. Κάτι τέτοιο είναι πιθανό να αποτελέσει μια πρόκληση γενεών.
Από την πλευρά της, η Γερμανία πρέπει να αναγνωρίσει το μέγεθος της κατάρρευσης στην Ελλάδα. Η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά περίπου 25% από το 2009, η ανεργία ανέρχεται στο 27%, με την ανεργία των νέων σε σχεδόν 50%. Όταν η Γερμανία αντιμετώπιζε συγκρίσιμες συνθήκες στις αρχές του 1930, οι πιστωτές της ανασήκωσαν τους ώμους, και η αστάθεια που προέκυψε, επέτρεψε την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως, το χρέος της Γερμανίας μειώθηκε, επιτρέποντας την ανοικοδόμησή της. Δεδομένης αυτής της εμπειρίας, θα πρέπει να κατανοήσουν τη σημασία της μειώσεις του χρέους μιας χώρας, όταν το βάρος της εξυπηρέτησης καθίσταται μη βιώσιμο.
Η υπόθεση για να προσφέρουν μια χώρα μια νέα οικονομική έναρξη είναι τόσο οικονομικά όσο και ηθικά απαραίτητη. Αυτό καθιστά δύσκολο για πολλούς τραπεζίτες να κατανοήσουν, καθώς ο κλάδος τους δεν γνωρίζει την ηθική - μόνο την κατώτατη γραμμή. Οι πολιτικοί, πάρα πολύ, τείνουν να έχουν ηθική πυξίδα που διαμορφώνεται μόνο όταν ξεκινήσει το κυνήγι για ψήφους. Η εξεύρεση αποτελεσματικών και ηθικών λύσεων απαιτεί πραγματική πολιτική ικανότητα - πολύ σπάνια κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχουν τώρα την ευκαιρία να ανέλθουν στο ύψος των περιστάσεων ως ευρωπαίοι πολιτικοί. Από την εκλογή Τσίπρα τον Ιανουάριο, οι Γερμανοί αξιωματούχοι έχουν μόλις και μετά βίας μπορέσει να αναχαιτίσουν την οργή τους, ότι μια αριστερή πτέρυγα, μια τυχάρπαστη κυβέρνηση μιας μικροσκοπικής, χρεοκοπημένης χώρας δεν θα τολμούσε να αμφισβητήσει μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, για παράδειγμα, έχει επανειλημμένα προσπαθήσει να προκαλέσει την Ελλάδα σε έξοδο από την ευρωζώνη.
Η απάντηση του Τσίπρα σε αυτές τις προκλήσεις υπήρξε σαφής και συνεπής: η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη, και ότι χρειάζεται ένα καινούριο οικονομικό ξεκίνημα για να το πράξει. Στις 5 Ιουλίου, οι Έλληνες υποστήριξαν το νεαρό, χαρισματικό ηγέτη τους με ένα αποφασιστικό «όχι» στις παράλογες απαιτήσεις των δανειστών της χώρας τους. Η απόφασή τους θα αναγνωριστεί ως μια νίκη για την Ευρώπη».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου