Ανασύνθεση του πολιτικού συστήματος

http://www.kathimerini.gr

 

Είναι αλήθεια ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει σε ανύποπτο χρόνο ότι «το ΠΑΣΟΚ δεν τεμαχίζεται, δεν χαρίζεται, δεν κληρονομείται». Μόνο που ο οξυδερκής ιδρυτής του Κινήματος, το οποίο σημάδεψε τη μεταπολιτευτική ιστορία, δεν είπε κουβέντα αν το ΠΑΣΟΚ τελειώσει κάποτε. Ήξερε πιθανότατα –και από προσωπική εμπειρία– ότι στη χώρα των μεγάλων κραδασμών και των βαθύτατων κρίσεων οι πολιτικοί σχηματισμοί δεν έχουν τη συνέχεια των κομμάτων της Δύσης. Εκεί τα κόμματα έχουν συνέχεια, διότι η πολιτική έχει συνέχεια.

Οσοι πίστευαν ότι η μεγάλη οικονομική κρίση θα άφηνε ανέπαφο το πολιτικό σύστημα, πλανήθηκαν πλάνην οικτράν. Αυτό που ζούμε τώρα είναι η αργή, βασανιστική και –ελπίζουμε στο τέλος να αποδειχθεί– παραγωγική ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού. Ας μη σκεφτούμε μόνο τα κόμματα που καβάλησαν το κύμα της κρίσης και κέρδισαν ανέλπιστα ποσοστά· η Χρυσή Αυγή (δυστυχώς) είχε αναλογικώς τη μεγαλύτερη αύξηση και ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Ας μετρήσουμε πόσα κόμματα γέννησε η κρίση: Δημοκρατική Αριστερά, Ανεξάρτητοι Ελληνες, «Ποτάμι», Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών και άλλα μικρότερα, τα οποία συνεργαζόμενα βρίσκονταν στη Βουλή (π.χ. «Αρμα Πολιτών»).

Ολα τα παραπάνω δεν είναι παρά απαντήσεις στην πολιτική κρίση του τόπου. Κάποιες είναι άτεχνες και κάποιες πιο επεξεργασμένες. Αλλες είναι λαϊκιστικές και άλλες πιο σοβαρές. Το ζήτημα είναι ότι πριν «ποινικοποιηθούν» πρέπει πρώτα να παρουσιαστούν. Να μιλήσουν για να κριθούν. Αυτό γράφαμε και τον περασμένο Φεβρουάριο όταν ο κ. Σταύρος Θεοδωράκης ξεκινούσε το εγχείρημά του: «Αυτήν τη στιγμή το καζάνι βράζει σε πολλά επίπεδα. Οι αλλαγές στην ελληνική κοινωνία είναι τεκτονικές. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη ανανέωσης του πολιτικού συστήματος. Εγχειρήματα σαν αυτό που ξεκινά ο κ. Θεοδωράκης είναι απλώς η έκφραση αυτής της ανάγκης για αλλαγή, κάτι που δεν μπορούσε να γίνει την προηγούμενη περίοδο του πελατειακού συστήματος, όταν ο κομματικός σωλήνας ήταν η μόνη δίοδος ανέλιξης στην πολιτική. Μπορεί να υπάρξουν κι άλλα εγχειρήματα και καλά θα είναι να κινητοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι νέοι άνθρωποι για να αλλάξουν όλα αυτά που τους πληγώνουν» («Να το πάρει το Ποτάμι;», «Καθημερινή» 26.2.2014).

Στην Ελλάδα, δυστυχώς, όλοι περιμένουν κάποιον «να κάνει κάτι», αλλά όποιος επιχειρεί, «το κάνει για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του». Οι δίκες προθέσεων είναι κυρίαρχες στον ελληνικό διάλογο. Δείχνουν τη φτώχεια πολιτικών επιχειρημάτων, αλλά έτσι κι αλλιώς στην ελληνική πολιτική αντιπαράθεση, τα επιχειρήματα δεν πρόκοψαν ποτέ. Ισως επειδή θέλουν επεξεργασία και πολύ διάβασμα· σε αντίθεση βεβαίως με το πολιτικό κουτσομπολιό: «Ποιος; Αυτός; Να σου πω εγώ γι’ αυτόν...».

Η ζωή όμως και η πολιτική επιμένει. Το καζάνι συνεχίζει να βράζει. Βλέπουμε αρραβώνες (όπως «Ποτάμι»-Μεταρρυθμιστές-Δράση) και διάλυση «σίγουρων» αρραβώνων (π.χ. ΣΥΡΙΖΑ-ΔΗΜΑΡ). Βλέπουμε νέα κόμματα σαν του κ. Γιώργου Παπανδρέου. Δεν ξέρουμε πώς θα διαμορφωθούν τα πράγματα στη μακρά πορεία. Το σίγουρο είναι ότι πριν φτιαχτεί το νέο πολιτικό σκηνικό θα βλέπουμε διαρκώς νέες συνθέσεις και νέες προσπάθειες. Και αυτός ο πυρετός των πολιτικών διεργασιών είναι δείγμα υγείας. Εξάλλου, μόνο τα νεκρά τοπία μένουν αναλλοίωτα...